Temel Fotoğrafçılık: En Temel 3 Terim Enstantane, Diyafram ve ISO Nedir?
Fotoğrafçılığa merak salanlar için temel fotoğrafçılık terimleri son derece önemli bir konudur. Bu terimleri bilmeyenler fotoğrafçılık konusunda ilerlemeleri zorlaşacaktır. Fotoğraf çekmenin temelinde bilgi vardır ve aşağıda size sunacağımız fotoğrafçılıkta kullanılan terimler önemlidir. Özellikle bu alanda yeni iseniz mutlaka bu konudaki terimleri incelemeniz gerekir. Bizler de bu konuda sıkıntı çekenler için harekete geçerek güzel bir metin hazırladık. Gelin birlikte fotoğrafçılıktaki önemli terimlere göz atalım.
Enstantane Nedir?
Enstantane değeri bir süreyi ifade eder ve deklanşöre basıldığında ışığın sensöre ne kadar süre boyunca düşeceğini belirtir. Şöyle de denebilir; perde açık iken sensöre görüntünün kaç saniye kadar düşeceğidir. Fransızca’da bu terim (instantané) yani bir anlık, ansızın” demektir. Karşımızdaki bir manzarayı, portreyi kadrajlamak istediğimizde deklanşöre bastığımızda sensörün ışığı aldığı süre enstantane olarak tanımlanmaktadır.
Temel fotoğrafçılık terimleri bilgi sahibi olarak yüksek enstantane süreleri ile uzun pozlama yapabilirsiniz. Bu durumda fotoğraf çekilirken sensör sürekli ışığa maruz kalacağı için makinenin sabitlenmesi gerekir. Tercihen tripot kullanabilir veya makineyi bir zemin üzerine sabitleyebilirsiniz.
Fotoğrafta Diyafram Nedir?
Fotoğrafta diyafram en basit anlatımla makinenizin önünde takılı olan lensin (objektif) dışarıdan görünen ve içerisinde bulunan diyafram bıçaklarının ne kadar açık / kapalı olduğunu gösteren değerdir. Fotoğraf çekerken deklanşöre bastığınızda perde açılır ve sensöre ışık gider. İşte bu ışığın ne kadar dar / açık bir diyafram aralığından geçip sensöre ulaşacağını belirler. Diyafram bıçakları ne kadar açık olursa makinenin sensörüne o kadar fazla ışık gider. Aynı şekilde diyafram ne kadar kapalı yani kısık olursa da sensöre o kadar az ışık gider.
Örneğin aşağıda Carl Zeiss 55mm f1.8 lensin 9 adet diyafram bıçaklarını görmektesiniz. F değeri büyüdükçe diyafram daralır, F değeri küçüldükçe ise diyafram açılır. Zıt bir ilişki vardır. Yani F1.8 değerinde sensöre en fazla ışık gider.
Fotoğrafçılıkta ISO Nedir? ISO Ne İşe Yarar?
Rakam ile belirtilen ISO değeri kısaca ışığa duyarlılıktır. Kullandığımız dijital fotoğraf makinelerinin sensörleri ışığa duyarlılığı ile anılmaktadır. Hatta cep telefonlarında bile artık ISO ayarı bulunmaktadır. Bu değeri artırdığınızda sensörün ışık algılama kabiliyeti artar ve fotoğraf daha parlak hale gelir. Ancak bu değeri çok yükseltirseniz fotoğraf netlik kaybeder ve kumlanmaya başlar. Cep telefonlarının bu nedenle ISO kalitesi düşüktür. Fotoğraf makinelerinin gün geçtikçe ISO kalitesi de artmaktadır. Bu sayede bu değer yükseldikçe daha net görüntüler elde edilir.
O zaman ISO yükseldikçe fotoğraf netliği bozuluyorsa zararlı mı? Hayır. Daha yüksek perde hızlarına çıkmak için ISO yükseltilmelidir. Bazı durumlarda hareketi yakalamak için perde hızı yükseltilmelidir. Eğer dış ortam ışığı da yeterli değilse mecburen ISO yükseltilmelidir. Daha sonradan eğer kumlanma oluştuysa bilgisayar ortamında bu beyaz noktalar azaltılabilmektedir.
Noise (Kumlanma) Nedir?
Aşağıda gördüğünüz fotoğraf yüksek ISO değerinde çekilmiş ve noise (kumlanma) oluşmuştur. Düşük ışık koşullarında sensör yeterinde ışık alamadığı için ISO değeri mecburen artırılır. Bu noisy fotoğraflar ne kadar yazılım üzerinden kısılsa da fotoğraf netlik kaybına uğrar.
Başarılı bir fotoğrafçı olmanın yolu bu alana zaman ayırmaktan geçer. Zamanınızı verimli kullanabilmek için yukarıda bahsettiğimiz 3 temel terimi öğrenmeniz gerekir. Elbette daha birçok ayrıntı bilgi var. Bunları yakın zamanda paylaşıyor olacağız. Bu terimlerin birçoğu artık günlük hayatımızda da sık sık kullanılıyor. Çünkü birçok akıllı telefon uygulamasında bu kavramlara denk gelebiliyoruz. Ama biz bu işi biraz daha profesyonelliğe dökmek istiyoruz. İşte fotoğrafçılıkta yaygın olarak kullanılan terimler:
Temel Fotoğrafçılık Terimleri Nelerdir?
Akıllı Zoom: Bu terim makinede yakınlaşıp uzaklaşırken çözünürlüğün bozulmamasına katkıda bulunur.
Alan Derinliği: Fotoğrafa odaklama yaparken nesnenin yanlarında netlik ortaya çıkar. Bu netliğe alan derinliği denir. Bu terim fotoğrafçılar tarafından sıklıkla kullanılmaktadır.
B&W: siyah ve beyaz çekim için kullanılan bir ifadedir. İsmini İngilizcelerinden almaktadır. (Black and White)
Blör: Fotoğraflardaki bulanıklık, netsizlik anlamına gelir. Fotoğrafçılar arasında sıklıkla kullanılmaktadır.
Calibration: Fotoğrafın renginin ayarlanmasıdır. Türkçe’ye de kalibrasyon olarak geçmiştir.
CCD: Fotoğraf çekmek için ortamdaki ışığı ayarlayan sensördür.
CF: Açılımı Compact Flash olarak bilinir ve hafıza kartı türüdür.
Contrast: Resimdeki parlaklıkların ayarlanmasını sağlar.
Deklanşör: Fotoğraf veya video çekmek için basılan düğmedir.
Diyafram: Işık miktarının filme ulaşacak şekilde ayarlanmasıdır. Fotoğrafçılar sık sık bu terimi kullanmaktadır.
DPI: Yazıcıların veya tarayıcıların ne kadar çözünür olduğunu anlamaya yarar.
DSLR: Açılımı Digital single-lens reflex olarak geçer. Eski model olan SLR makinelerin önüne dijitalleşmenin “D”sinin gelişi ile yeniden anlamlandırılmıştır.
Enstantane: Fotoğrafın çekilme süresini ifade eder. Yani perdenin açık kaldığı süre de diyebiliriz.
Exposure: Fotoğraf çekerken ortaya çıkan pozlara verilen bir isimdir.
E-movie: Kısa filmler manasına gelmektedir.
Flash Memory: Kameranın hafızası manasına gelmektedir.
Filtre: Fotoğraf makinesine gelen ışığı süzer ve filtreler. Günümüzün popüler kelimelerinden birisidir.
Format: Makinenin sıfırlanması anlamına gelir.
Görüş açısı: Bu terim kameranın görebildiği alan olarak tanımlanır.
ISO: Makinenin ışık hassasiyetidir. ISO değeri artırıldığında fotoğraf daha parlak olur.
Kelvin: Negatif ve saydam filmler için renk ısısını tabir eden kavramdır.
Lens Covering Power: Objektifin ulaşabildiği en geniş alandır.
Macro Photogrphy: Bu terim yakın çekim manasına gelir ve fotoğrafçılar bu ismi çok sık kullanır.
Monopod: Tek ayaklı fotoğraf makinesi tutucusudur.
Netlik: Bu terim fotoğrafın keskinlik oranı olarak tanımlanır.
Objektif: Net fotoğraflar çekme manasına gelir ve birçok mercekten oluşur.
Objektif’den Ölçüm: Objektifteki ışığı kullanarak ölçüm yapmak manasına gelir.
Odak Derinliği: Fotoğrafa tekrar odaklamadan direkt olarak açık ve net görüntüler almaktır.
Panorama: Bir kameradan birden çok kare fotoğraf alma manasına gelir.
Perde Hızı: Makinenin kaç sn içinde fotoğraf çektiğini ifade eder. Fiziksek olarak sensör önündeki perdenin açılıp kapanma süresidir. Shutter speed olarak da geçmektedir
Reflected Light Reading: Yansıyan ışığı ölçer.
Resolution: Bir fotoğraftaki çözünürlük oranını ifade eder.
Size: Fotoğraf boyutunun ayarlanması manasına gelir.
SLR: Popüler olarak kullanılan fotoğraf makinelerine verilen bir isimdir. Fotoğrafçılar genellikle bu tarz bir makine tercihi yapar.
Tone Seperation: Fotoğraflardaki koyu renklerin azaltılmasını sağlar.
Yansıma: Fotoğraf kalitesini bozan ışıklar için kullanılan bir terimdir.
Yansıtıcı: Bu terim, doğal ışıktan daha çok yararlanabilmek için ışığın yansıtıldığı ürünler veya sistemlerdir.
Yaprak Film: Büyük boyutlara sahip tek kullanılan filmlere verilen bir isim.
Yoğunluk Filtresi: Işığın gücünü azaltır ve grimsi bir renk katar.
Yumuşak Odak: Fotoğrafların keskinliğinin düşürülmesi ve silikleştirilmesi manasına gelir.
XGA: Kamera çözünürlüğünün 1024*768 olması manasına gelmektedir.
Yukarıda görüldüğü gibi fotoğrafçılık alanında birçok farklı terim bulunmaktadır. Dinamik bir alan olduğundan her geçen gün bu terimlere bir yenisi de eklenmektedir. Bu yüzden temel fotoğrafçılık terimleri yanında güncel fotoğrafçılık terimleri de mutlaka incelenmeidir.
